Oude kelders en menselijke resten
Bij graafwerkzaamheden in oktober 2024 werden onder de vloer van de kerk twee gemetselde kelders ontdekt. Op de bodem lagen menselijke skeletresten, waaronder schedels, bekken en dijbenen. Tot nog toe gaat het om 25 individuen; 46 schedels, 49 dijbenen, 60 heup(helften) en 20 onderkaken. De vondst leidde tot een tijdelijke stillegging van de werkzaamheden.
De herkomst van het botmateriaal wordt momenteel onderzocht. Mogelijk gaat het om slachtoffers van de pestepidemie van 1669 of om overblijfselen van graven rond de vroegere Sint-Hilariuskapel. Die kapel stond tot het einde van de 17e eeuw op de plek waar later, in 1732, de Waalse Kerk werd gebouwd.
Onderzoek onder de vloer
Sinds maart voert Geonius het archeologisch onderzoek uit in de kelderruimtes en onder de entree van de kerk. De werkzaamheden bestaan onder meer uit het inmeten van de ondergrondse structuren en het zorgvuldig opgraven van de menselijke resten. De inmetingen worden verwerkt tot een 3D-model, dat gebruikt kan worden voor documentatie, communicatie en publieksinformatie.
Fysisch antropoloog April Pijpelink begeleidt het onderzoek naar de skeletresten. Zij heeft ruime ervaring met het onderzoeken van menselijke resten uit verschillende tijdsperioden, waaronder massagraven uit de 18e en 20e eeuw.
Verwerking in Geleen
Het opgegraven botmateriaal wordt tijdelijk overgebracht naar de loods van Geonius in Geleen. Daar wordt het gewassen, gedroogd en onderzocht. Vrijwilligers vanuit de Waalse Kerk en ArcheoHotspot Maastricht ondersteunen hierbij, in samenwerking met stadsarcheologie Maastricht en de conservator van het Centre Ceramique te Maastricht.
Na afronding van het onderzoek is het de bedoeling om het botmateriaal respectvol te herbegraven in de grafkelder onder de entree van de kerk.
Vervolg renovatie
De renovatie van het kerkgebouw is opgedeeld in drie fases. De eerste fase – de ontvangsthal, kantoorruimte en ontmoetingszaal – is eind 2024 opgeleverd. Zodra het archeologisch onderzoek is afgerond, wordt verder gewerkt aan fase 2: de kerkzaal zelf. De verwachting is dat de werkzaamheden rond de zomer van 2025 hervat kunnen worden.